Swartvast adviseert bij innovatieve inwinnings- en verwerkingsprocessen van geo-informatie, analyse van data en informatie en de vertaling daarvan naar welgeformuleerde publicaties

Praktische toepassing van deformatiemeting met InSAR in Nederland: techniek, projecten, ontwikkelingen en aanbieders

28 november 2013

Graag brengen we u op de hoogte van het namens Rijkswaterstaat opgestelde rapport over de praktische toepassing van deformatiemeting met de satelliettechniek InSAR.

De primaire vraag is: hoe kan Rijkswaterstaat met satellietdata efficiënter en effectiever uitvoering geven aan haar politiek-bestuurlijke opdracht om Nederland veilig, leefbaar en bereikbaar te houden? En in het bijzonder: hoe kan RWS hierbij deformatiemeting met InSAR inzetten?

Veel van de objecten die Rijkswaterstaat beheert moeten stabiel zijn. Als ze gaan bewegen (dus verzakken, scheuren, verschuiven, vervormen, kortweg: deformeren), dan kan het functioneren in gevaar komen en soms ook de veiligheid. Rijkswaterstaat Centrale Informatievoorziening (CIV) voert daarom in opdracht van GPO/PPO en de regionale diensten regelmatig deformatiemetingen uit aan objecten waarvan vermoed kan worden dat ze niet stabiel zijn. Dit is zeer kostbaar en bovendien is niet tevoren bekend of plaatsen waar deformatie plaatsvindt niet over het hoofd gezien worden.

Proefproject met TerraSAR-X-data van de snelweg A4-A13 bij Rijswijk. Overzicht van de bepaalde deformatiesnelheden in millimeter per jaar (links) en seizoensafhankelijke deformatie in millimeter per graad celsius. (Afbeelding uit Schouten, Van der Kolk en Hopman, 2011, overgenomen in het rapport voor Rijkswaterstaat)

Met deformatiemeting met InSAR, een techniek waarbij radarsatellieten vanaf 780 kilometer hoogte metingen doen,

• kunnen duizenden kilometers tegelijk in de gaten worden gehouden,
• kunnen trends in de orden van tienden millimeter per jaar worden opgemerkt,
• kunnen deformaties worden gesignaleerd die niet vermoed werden en
• kan ook nu nog teruggekeken worden in de tijd tot 1992.

Kortom, deformatiemetingen met InSAR kunnen meer informatie opleveren en effectiever zijn dan conventionele metingen en daarop een goede aanvulling vormen.

Het rapport stelt het volgende aan de orde:

• Hoe werkt deze satelliettechniek en waarmee moet je rekening houden?
• Welke (proef)projecten hebben er binnen en buiten Rijkswaterstaat plaatsgevonden en wat waren de resultaten?
• Welke conclusies laten zich trekken: wat kan Rijkswaterstaat wel met deze techniek en wat niet?
• Welke bedrijven in binnen- en buitenland bieden deze techniek aan?

De inventarisatie is uitgevoerd door Swartvast, een adviesbureau op het gebied van geo-informatie en geodetische meettechnieken.

Het rapport laat zien dat in veel gevallen de tijd van demonstraties en proefprojecten achter ons ligt en dat de techniek en de commerciële aanbieders ervan volwassen genoeg zijn om daadwerkelijk in de operationele praktijk van Rijkswaterstaat toe te passen.

Rijkswaterstaat GPO en CIV, het Netherlands Space Office en Swartvast zijn (naar aanleiding van een workshop in september 2012 en de resultaten van dit rapport) een traject gestart dat de vraag beantwoordt of deze techniek in het operationele proces van Rijkswaterstaat moet worden geïmplementeerd. Daartoe voert het bedrijf Hansje Brinker met InSAR een deformatieanalyse uit van objecten van RWS in Noordoost-Groningen, worden deze vergeleken met conventionele terrestrische deformatiemetingen en wordt een kosten-batenanalyse uitgevoerd.

De link naar het pdf-bestand van het rapport staat hieronder.

L.M.Th. Swart, Praktische toepassing van deformatiemeting met InSAR. Techniek, projecten, ontwikkelingen en aanbieders, Swartvast, april 2013

22,8 MB

Voor meer informatie kunt u zich wenden tot … bij de Rijkswaterstaat Centrale Informatievoorziening.
U kunt ook contact opnemen met de auteur van het rapport, Rens Swart (Swartvast, telefoon 06 28 33 45 94).

• Aan de uitvoering van het project dat leidde tot het rapport is een aparte pagina gewijd. Hier is meer informatie over de achtergrond, doelstelling en aanpak te vinden.
• Een overzicht van de techniek van radarinterferometrie oftewel InSAR en de wijze waarop daarmee ook in Nederland deformatie is te meten tot op onderdelen van een millimeter per jaar is te vinden op een aparte kennispagina. In het hoofdstuk in het rapport over de technische achtergronden is soortgelijke informatie te vinden, verder uitgewerkt en rijker geïllustreerd.
• Nu is ook de samenvatting van het afstudeeronderzoek van Rens Swart opgenomen. In 2000 onderzocht hij hoe spectrale filtering in range en azimuth de coherentie van interferogrammen kon verbeteren. Dit onderzoek, dat signaaltheorie, remote sensing en geodesie combineert, is nog actueel.

Pagina gepubliceerd 28 november 2013

Met vriendelijke groeten,
Rens Swart